AOM 208, Dam, 18xx
Foto: verzameling René van Lier

Home > Tram > Paardentram > Serie > Serie 30(208-211)

Amsterdamsche Omnibus Maatschappij - Serie 208-211
Serie:
196-199
Type: grote open paardentramrijtuig
Bouwjaar: 1893
Fabrikant wagenbak:
Amsterdamsche Omnibus Maatschappij, Amsterdam
Lengte :
5290 mm(wagenbak met balkons)
Breedte:
Breedte:

Hoogte:

Radstand:
1860 mm
Wieldiameter:

Gewicht :

Aanschafprijs :

Passagiersindeling :
32-10











Na diverse grote verbouwingen van een aantal paardentramrijtuigen, hetgeen bij een enkele wagen bijna op nieuwbouw neerkwam, was de AOM inmiddels de kunst van het bouwen van tramwagens meester en sindsdien bouwde zij in eigen werkplaats de nieuwe trams waaraan men door diverse omstandigheden behoefte had. Zo verschenen in de volgende jaren de grote dichte 192-195, de grote open 196-199, de standaard dichte 200-205, de grote dichte 206-207 en de grote open rijtuigen 208-211. Deze 208-211 uit deze serie waren vrijwel gelijk aan de serie 71-74 en bij de bouw al van hoger geplaatste luifels en regenlijsten voorzien. De remblokken zaten aan de binnenkant van de wielen.

Deze wagens waren bij aflevering in de nieuwe kleurstelling blauw met bruine panelen. De maatschappijnaam werd voluit op het onderpaneel gezet, eerst met grote letters over de gehele lengte en vervolgens met kleinere letters op drie regels in het midden.
Verder hadden ze langwerpige koersborden opzij op het dak en ronde op de kop van de luifels te plaatsen en voorts stonden er drie kortere borden opzij op het dak en kopborden in per lijn verschillende vorm en kleur.
Van 1888 tot 1894 stonden in plaats van de zijkoersborden reclameborden met de tekst "Van Houten's Cacao de beste - goedkoopste in gebruik"op het dak. Kort na de invoering hiervan kwam er één kort zijkoersbord midden op het bovenpaneel.

Na 1895 werd begonnen met het plaatsen van lichtopeningen met verwisselbare gekleurde glazen voor lijnaanduiding bij avond. Zij kwamen in de bovenpanelen rechts opzij, bij de reeds aanwezige lampen, die licht naar voren en naar achteren gaven door openingen in de kopschotten en tevens het inwendige van de rijtuigen verlichtten. De bel hing aan de rand van de luifel. Dit bleef zo, toen de luifels hoger werden gezet.

In 1900 kwamen de wagens in handen van de Gemeentetram Amsterdam(GTA). Van 1900 af werden op een aantal lijnen geen kopborden meer gebruikt, maar een klapbord dwars midden op het dak.

Bij de Gemeentetram werden al snel een aantal paardentramwagens provisorisch in gebruik genomen als elektrische bijwagen. Deze wagens werden provisorisch als aanhangrijtuig gebruikt, waarbij zij wel van koppelingen werden voorzien, maar bijvoorbeeld nog niet van elektrische verlichting. Deze wagens reden sindsdien afwisselend als bijwagen en als paardentram in de dienst. Een definitieve wijziging tot elektrische bijwagen vond later plaats. De wagens 208-211 uit deze serie hebben echter niet als provisorisch elektrische bijwagen gereden.
Eind 1903/Begin 1904 werden de bijwagens verbouwd tot elektrisch aanhangrijtuig en kregen hierbij tevens een verlengd balkon, zodat de plaatsindeling 32-18 werd. Bij de ombouw tot elektrische bijwagen werden tevens andere aanpassingen uitgevoerd. Hierbij kregen de wagens elektrische verlichting en elektrische schelgeleidingen. Het ging ook om het aanbrengen van elektrische koppelingen, het vervangen van de kettingen op de balkons door afsluithekjes, het aanbrengen van nieuwe treeplanken, het aanbrengen van betaalkleppen in plaats van schuifjes voor het bedienen van de reizigers op het voorbalkon vanuit het middengedeelte van de wagens.
In 1908 werden de wagens voorzien van een elektrische rem(solenoïderem). Verder werden in 1911 en 1912 in de wagen een gangpad gecreëerd, waardoor de conducteur makkelijker en veiliger zijn werk kon doen, waardoor 22 van de 32 zitplaatsen overbleven. In de schotten werden geen deuren gemaakt, behalve bij het laatste rijtuig , de 210, dat in 1913 gereed kwam. In verband hiermee versprong bij deze wagen het gangpad van links naar rechts.
In 1914 werden ook een luchtfluit geplaatst vanwege het invoeren van fluitsignalen ter waarschuwing van de conducteur in de motorwagen die deze weer doorgaf aan de bestuurder van de motorwagen. Die fluitsignalen waren zelfs tweetonig in verband met het rijden met twee bijwagens, elk met zijn eigen toon, de tweede met de laagste. De bijwagens kregen tevens een solenoïderem. Het elektrisch remmen was in die dagen van rustig verkeer nog een uitzondering. Als een bestuurder daartoe overging, moest hij dat speciaal in zijn dagrapport zetten.

Na 1912 werd een tweede nieuw nummerschema door de GTA geïntroduceerd voor de elektrische paardentrambijwagens, waarbij de open wagens werden vernummerd in de reeks boven de 562. De rijtuigen 208-211 werden hierbij in 1917 vernummerd in 597-600. Voor het verdere verloop bij deze wagen verwijzen wij u naar het serieblad 51(serie 501-562)

In hun hele loopbaan hebben de wagens 208-211 slechts op een beperkt aantal paardentramlijnen dienst gedaan,tw.:
De open bijwagens reden voornamelijk als extra diensten, veelal bij Artis-drukte, op lijn DL (Dam - Linneausstraat, geëxploiteerd vanuit de remise Linneausstraat). Op hoogtijdagen werd wel eens met 17 dienstwagens reden om de 3 minuten gereden, waarbij een aantal wagens vaak keerden bij het eind van de Plantage Middenlaan.
In de zomer van 1893 reden ze als dienstwagen 8, 10, 12 en 13 van lijn DLextra.
In de zomer van 1900 waren de wagens bij mooi weer in dienst op lijn DL en vervingen dan de vaste wagens 266-269 op dienstwagen 8 t/m 11.

 

       Verbouwd tot
        Provisorisch
        Verbouwd tot         Voorzien van       Voorzien van een Laatste inzet
Wagennr.   Aflevering    In Dienst Op Lijn elektrische bijwagen elektrische bijwagen     verlengd balkon   gangpad in de wagen   Buiten Dienst         op lijn    Afvoer op Afvoer naar
    208         -     -1893         -05-1893       DL                  ---                -12-1903                -12-1903                    -02-1912          -01-1917                       -01-1917     "Vernummerd tot GTA-aanhangrijtuig 597"
    209         -     -1893         -05-1893       DL                  ---                -     -1904                -     -1904                    -12-1911          -01-1917                       -01-1917     "Vernummerd tot GTA-aanhangrijtuig 598"
    210         -     -1893         -06-1893       DL                  ---                -12-1903                -12-1903                    -     -1912          -01-1917                       -01-1917     "Vernummerd tot GTA-aanhangrijtuig 599"
    211         -     -1893         -07-1893       DL                  ---                -12-1903                -12-1903                    -12-1911          -01-1917                       -01-1917     "Vernummerd tot GTA-aanhangrijtuig 600"









                 






Traminfo.nl © 2003-2016 | Contact  | Colofon | Disclaimer | Links