• Home
• Updates
• Tram
  • Paardentram
  • Stoomtram
  • Motortram
  • Gastram
  • Electrische tram
• Autobus
  • Stadsbus
  • Streekbus
• Metro en Sneltram
• Veren
• Reclame- en Thematrams
• Exportlijsten
• Railtheater Amsterdam
• Museumtram / Tramshop
• Stichting BRAM

GVB 1601, Lijn 69, Meer en Vaart, 12 september 2016.
Foto: Mitchel van Lier

Home > Autobus > Stadsbus > Series > Serie 151 (1601-1609)

Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam - Serie 1601-1609

Serie: 1601-1609
Type: Gelede bussen Lagevloer
Aantal: 9 Stuks
Fabrikant Carosserie: VDL-Berkhof, Heerenveen
Fabrikant Motor:FPT (Fiat Powertrains Technologies)
Chassistype: Citea SLFA-180/310
Motortype: FPT Cursor 9
Motorcode: F2CFE612D*C(228 kW)
Maximum snelheid: 85 km/uur
Milieuclassificatie: EURO 6 met EEV Uitlaatfilter
Lengte: 18.000 mm
Breedte: 2.550 mm
Hoogte: 2.955 mm
Hoogte: 3.120 mm(inclusief dakunit/airco)
Instaphoogte:
Geknielde Instaphoogte:
Stahoogte Interieur: 2.416 mm
Wielbasis voorbak: 5.250 mm
Wielbasis tweede as <--> achteras(aanhanger): 6.750 mm
Vooroverbouw: 2.600 mm
Achteroverbouw: 3.400 mm
Draaicirkel: 23.510 mm
Ledig Gewicht : 17.050 kg
Maximaal Gewicht : 27.990 kg
Cilinderinhoud : 8710 cm³
Vooras:
Achteras:
Vering:
Remmen:
Koppel : 1300 Nm(bij 1200-1600 t/min)
Motorvermogen : 228 kW(310 pk)
Aantal cilinders : 6
Geluidsniveau stationair : 82 dB
Geluidsniveau rijdend :80 dB
Voorasdruk : 7.245 kg
Achterasdruk : 12.000 kg
Versnellingsbak: Voith DIWA.6 - ZF EcoLife
Passagiersindeling: 54-73 + 1 rolstoel(inclusief 1 klapstoel)

Ter uitbreiding van het wagenpark heeft GVB in maart 2016 een vervolgserie van 9 gelede bussen besteld bij VDL, die na de zomer van 2016 geleverd moesten worden. De bouw ging in mei van start. Op 1 juli 2016 was de 1601 al in een ver gevorderd stadium van aanbouw, waren de 1602-1606 in diverse stadia van bouw en stonden de chassis van de 1607-1609 nog onaangeroerd op het terrein in Heerenveen. Eind augustus 2016 stonden de eerste twee wagens gereed, maar waren nog niet afgenomen. Op 2 september 2016 arriveerden de 1601 en 1602 in Garage West en later die week volgden de 1604 en 1605.

Op 12 september kwamen de 1601 en 1602 in dienst op lijn 69, de 1601 als vervanger en de 1602 op een middagspitsdienstje.

De bus waren voorzien van vandaalbestendige stoelen met een GVB-design bekleding, een enkelblads voordeur, een dubbelblad middendeur in de voorbak én een dubbelblads achterdeur in de achterbak voor de achteras.
Verder waren digitale lijn- en richtingaanduidingen aan front, achterkant en beide zijkanten in de voorbak aangebracht, schermen in het interieur met daarop de halteinformatie, een automatische haltearoepinstallatie die aangestuurd werd door GPS, een doorzichtig dakluik, een staande motor links achterin, OV-chipkaartlezers, aan de deurzijde in de voorbak een vrije ruimte voor het plaatsen van een rolstoel met bijbehorende beugels en veiligheidsriemen, een bestuurderscabine met snel afsluitbaar elektrisch schuifruit, camerabewaking, eex extra camera in de achterzijde ter bate van het veilig achteruit rijden en een mobilofooninstallatie.
De stoelen waren gemonteerd aan de zijwand, zodat er bij reiniging van de bus makkelijk onder de stoelen gereinigd kon worden.
De deuren waren uitgevoerd als zwenkschuifdeuren, waarbij de uitstapdeuren bij het sluiten een hoge pieptoon liet horen tot de deur dicht was.
In het interieur in de achterbak was de stoelopstelling, net als bij de Citaro's in langsbankopstelling gesitueerd, teneinde meer sociale controle en minder vandalisme te genereren.
Ook deze bussen waren voorzien van een omkapseling rond de uitlaat op het dak van de aanhanger.
De nieuwe bussen weken licht af van de serie 1401-1423. Zo was de betaaltafel gewijzigd, waren de stangen voorin blauw ipv. geel en kregen de bussen op het dashboard kleine klepjes tegen hinderlijke reflecties.

In december 2016 en januari 2017 werd de serie voorzien van een display-scherm waarop de kaartverkoop met pinbetaling kan worden aangegeven. Verder kregen de bussen een pinapparaat en een activatieapparaat, waarmee het "dummy" OV-chipkaartje na betaling kan worden geactiveerd tot volwaardige OV-chipkaart. Per 31-01-2017 werd het cash betalen in het nachtvervoer afgeschaft en op 26 maart 2017 werd het cash betalen in de GVB-bussen geheel afgeschaft. Sindsdien is betalen alleen nog mogelijk middels een bankpas of creditcard. Op 25 maart 2017 reed Citea-bus 1152 tussen 11 en 17 uur op lijn 15, voorzien van een speciale beplakking als rijdende collectebus, waarbij de Amsterdammer van het Jaar, de muntenman Toon Borst, die dag in die bus het geld voor een vervoerbewijs collecteerde en in een grote ton deed. De opbrengst uit die ton ging naar een goed doel.

In 2015 werd besloten om weer zij- en totaalreclames toe te passen op een deel van het GVB-materieel. In eerste instantie werden 10 standaardbussen en 10 gelede bussen hiertoe aangepast. Eind 2016 werd besloten om dit aantal uit te breiden naar 20 standaardbussen en 20 gelede bussen, zodat in januari 2017 de 1602-1609 ook hiervoor werden aangepast. De bussen werden aansluitend ook gebruikt voor het aanbrengen van de zijreclame aan de blinde zijde en achterop gelijk aangepast. Hierdoor werd bij die bussen achterop het embleem en parknummer van de achter-motorklep verplaatst naar het achterruit, net onder de lijnfilmaanduiding. Aan de blinde zijde werd het embleem op de voorbak verwijderd, zodat hier nu alleen nog op de achterbak een embleem stond. Uiteindelijk werd de 1601 in eerste instantie niet aangepast en volgde pas in april 2017, de andere wagens werden wel in januari 2017 aangepast. Het verwijderen van de emblemen op de voorbak vond men esthetisch niet fraai zodat deze vanaf eind mei 2017 weer werden teruggeplaatst. Alleen bij de 1604 ontbreekt dit embleem nog steeds.

In september 2017 werden alle bussen rechtsachter op het dak voorzien van het wagennummer, zodat de bussen ook vanuit de lucht geïdentificeerd kunnen worden.

Vanwege de jaarlijkse intocht van Sinterklaas reed GVB tijdens die intocht al jaren met een bus met zieke kinderen uit ziekenhuizen mee in die optocht. In 2017 werd de 1607 daarvoor gebruikt, die daartoe werd voorzien van een totaalreclamebestickering voor GVB en de Sinterklaas-festiviteiten, als Sinterklaas-pakjesbus. De bus reed van 21 november t/m 8 december 2017 in deze uitmonstering rond vanuit Garage West. Op 9 december 2017 werd de reclame weer verwijderd.

	GVB 1607, Lijn 69, Burgemeester Röellstraat, 21 november 2017.		GVB 1607, Lijn 69, Slotermeerlaan, 21 november 2017.
	Foto: Mitchel van Lier.		Foto: Mitchel van Lier.

Vanwege de jaarlijkse intocht van Sinterklaas reed GVB tijdens die intocht al jaren met een bus met zieke kinderen uit ziekenhuizen mee in die optocht. In 2018 werd de 1603 daarvoor gebruikt, die daartoe werd voorzien van een totaalreclamebestickering voor GVB en de Sinterklaas-festiviteiten, als Sinterklaas-pakjesbus. De bus reed van 17 november t/m 5 december 2018 in deze uitmonstering rond vanuit Garage West. Op 6 december 2017 werd de reclame weer verwijderd.

	GVB 1603, Lijn 69, Knooppunt Schiphol-Noord, 27 november 2018.		GVB 1603, Lijn 69, Knooppunt Schiphol-Noord, 27 november 2018.
	Foto: René van Lier.		Foto: René van Lier.

In februari 2020 brak ook in Nederland het gevreesde Corona-virus COVID-19 door en besmette veel mensen, die daardoor ook in ziekenhuizen terecht kwamen, waarbij een deel helaas overleden. De Nederlandse regering(net als in de rest van de wereld) greep in en bracht het land in een zogenaamde intelligente lock-down, waardoor horeca, entertainment en vele andere zaken werden gesloten. Zoveel als mogelijk werd thuiswerken en thuisblijven het devies met als gevolg veel ziekmeldingen, ook bij personeel van de vervoerbedrijven, en veel minder passagiersaanbod, dat met maar liefst 90 % afnam. Dit had tot gevolg dat, in dit geval bij GVB, de diensten vanaf 23 maart werden teruggebracht naar een zomerdienst en per 30 maart zelfs verder werd teruggebracht tot een speciale Corona-dienstregeling, waarbij op alle tram- en buslijnen nog slechts een starre 15- of 30-minutendienst werd uitgevoerd. Sommige lijnen(bij de tram lijn 6 en 11) werden tot nader order geheel opgeheven. Hierdoor werd het aanbod aan trams veel minder en konden de tramlijnen 19 en 24 gaan rijden met de nu in ruime voorraad aanwezige Combino-trams, die van een afsluitbare bestuurderscabine zijn voorzien, zodat de kans op besmetting van het personeel met het levensbedreigende griepvirus vrijwel nihil werd. Dit had tot gevolg dat per 30 maart 2020 alle 12G-wagens buiten dienst werden gesteld. Een deel van de wagens stonden wisselend(er werd regelmatig gewisseld vanwege het uiteraard wel gecontinueerde onderhoudsprogramma/planning) opgeslagen in de remise Lekstraat en de andere wagens stonden in de remise Havenstraat. In de twee weken vooraf waren de trams voorzien van afzetlinten halverwege de A-bak, zodat passagiers niet dichtbij de bestuurders konden geraken om besmetting van het personeel daarmee zoveel mogelijk te voorkomen. Ook werd de kaartverkoop door de bestuurder tot nader order gestaakt. Passagiers werden zoveel mogelijk verwezen naar de neperkt aanweizge automaten op een aantal halten in de stad, maar in de praktijk betekende dit een gigantische toename van het zwartrijden(niet betalen voor de rit) door de passagiers. De dienst werd nu nog slechts uitgevoerd door Combino-trams, waarbij vanaf de namiddag op 14 maart de bestuurderscabines verplicht werden afgesloten en de kaartverkoop door de bestuurders werd gestaakt. Als enige uitzondering hierop geldt de dienstuitvoering op tramlijn 5. Omdat voor deze lijn met zijn kopeindpunt in Amstelveen alleen tweerichtingtrams kunnen rijden en er slechts 4 Combino-trams in tweerichtinguitvoering beschikbaar waren, moesten hier 2 tot 3 van de 6 dienstwagens worden bediend met 11G-wagens, die uiteraard met afzetlinten dienstdeden. Hier werd dan gebruik gemaakt van 6 vaste wagens, de 905, 906, 909, 911, 915 en 919. Echter later werd, vermoedelijk door defecten hierin toch weer wat geschoven en verschenen ook de 913 en 920 weer op de baan. Bij de conducteurscabine werd de ingang op vrijdagmiddag 14 maart rond 16 uur per direct afgesloten en passagiers mochten nu alleen nog in- én uitstappen door de drie uitstapdeuren. De conducteurswagenbak werd met linten afgezet, zodat passagiers niet meer bij de conducteur konden komen en alleen mondeling op afstand(de 1½-meter afstand houden-politiek werd het devies) informatie konden verstrekken en ook geen kaartverkoop meer deden. Ook bij de bus werd met linten de voorkant afgeschermd ter hoogte van de eerste wielas in het interieur, waarbij ook hier de kaartverkoop vanaf vrijdag 14 maart 2020 om 15 uur voorlopig werd gestopt en in- en uitstappen alleen nog geschiedde door de uitstapdeuren. Op diverse lijnen werden hierbij bij de bus bij voorkeur gelede bussen ingezet, omdat die een grotere capaciteit hadden. Er werd aansluitend besloten dat de conducteursdienst tot nader order op alle lijnen werd beëindigd. Uitzondering hierop waren de lijnen 1, 13, 17 en 26, die tussen 7 en 19 uur nog wel een conducteursbediening behielden en lijn 12 die dit alleen tussen 14(later 12 uur) en 18 uur behield en deze maatregel ging op 24 maart. In de week van 30 maart werden in hoog tempo alle Combino's voorzien van een plastic cocon rondom de conducteurscabine met daarin een soort kleine opengeknipte plastic klep, waardoor de passagier dan alsnog middels de pinbetaling een vervoersbewijs kan aanschaffen bij de conducteur, indien die er überhaupt is. Aansluitend werd een beleid opgesteld die er in voorziet dat er bij een standaardbus maximaal ongeveer 16 mensen in de bus vervoerd mogen worden, in een gelede bus maximaal 24 mensen en in een tramwagen maximaal 40 mensen. Alhoewel een paar lijnen, zoals lijn 1, 13, 17 en 26 nog wel op bepaalde tijden druk waren, werden deze aantallen op de andere tramlijnen vrijwel niet meer gehaald, zodat alleen op die lijnen de frequenties medio april 2020 iets werden opgeschroefd om geen problemen hierbij te verkrijgen. Bij de bus werden op een aantal lijnen, zoals lijn 41 en 66, de dienst met standaardbussen gelijk, dan wel op een wat later moment vervangen door gelede bussen, om iets meer capaciteit te bieden bij deze lage frequentie. Uiteindelijk werd ook hier vanaf 4 mei 2020 de dienst iets opgeschroefd om eventuele conflictsituaties te vermijden. Bij de metro werd eveneens een starre 15-minutendienst ingevoerd, waarbij lijn 51 werd stilgelegd, die echter vanaf 29 april 2020 toch weer terug in dienst kwam. Vanaf 11 mei 2020 werd weer terugopgeschaald naar de zomerdienstregeling en vanaf 1 juni 2020 werd de normale dienstregeling weer hervat, waarbij passagiers voorlopig werden verplicht met een mondkapje gebruik te maken van het openbaar vervoer. In oktober 2020 werden de bussen voorzien van een glazen spatscherm, die aan de binnenkant van de cabinedeur werd bevestigd, waarin een kleine opening werd gecreeérd voor het gebruik van het pinapparaat door de passagier bij de aanschaf van een vervoersbewijs en een gleuf voor de afgifte van het vervoersbewijs door de chauffeur aan de passagier. Nadat de inbouw voltooid was het complete buswagenpark werd vanaf 1 november 2020 de voordeur weer toegankelijk voor passagiers en kaartverkoop bij de chauffeur weer mogelijk. Hierbij verdween het afzetlint en werd vervangen door 2 kettingen, die de voorste bank en stoel achter de chaufffeurscabine afschermt en waarmee het zitten op deze 3 zitplaatsen onmogelijk maakte.

In juni 2020 werd de buiten dienst staande 1605 gebruikt voor verfproeven vanwege het ontdekken van de gezondheidsproblematiek rondom het Chroom-6-verfprodukt.