Home > Autobus > Stadsbus > Series > Serie 142 (341-350)

Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam - Serie 341-350

Serie: 341-350
Type: Gelede Bussen Lagevloer
Aantal: 10 Stuks
Fabrikant: Mercedes-Benz - EvoBus,Nijkerk
Chassistype: Mercedes Citaro O530 G
Motortype: Mercedes OM 457 HLA Euro V EEV
Milieuclassificatie: EURO 5
Lengte: 17940 mm
Breedte: 2550 mm
Hoogte: 3076 mm
Instaphoogte: 370 mm
Geknielde Instaphoogte: 320/340 mm
(deur 1 resp. deur 2/3)
Wielbasis: 5845/5990 mm(voor/achter)
Vooroverbouw: 2705 mm
Achteroverbouw: 3400 mm
Gewicht: 16080 kr
Vooras: Onafhankelijke wielophanging
Middenas: ZF-portaalas AVN 132
Achteras: ZF-portaalas AV 132/87
Vering: Electronisch geregelde hoogte
Remmen: Vollucht met ABS en ASR
Koppel: 1250 Nm
Motorvermogen: 260 kW(354 pk)
Versnellingsbak: Voith D 864.3 met geintegreerde retarder
Passagiersindeling: 44-105

Een uitbreiding van de gelede inzet op lijn 32 betekende de aanschaf van een nieuwe serie van 10 gelede bussen. Hiertoe werd van de optie van 39 resterende Mercedes-Citaro's de optie voor 10 exemplaren ingelost. Deze bussen waren voorzien van digitale lijn- en richtingaanduidingen, GPS, EBS-2-systeem en het RIS-systeem voor de passagiersomroep en dienstregelinggegevens. EBS stond voor Exploitatie Beheers Systeem én RIS stond voor Rit Informatie Systeem. In tegenstelling tot de voorgaande serie, die in Frankrijk werd geassembleerd, werd deze serie geheel in Mannheim vervaardigd en was aan de achterzijde nu de lijnaanduiding vervangen door een lijn- én richtingaanduiding, die bij de voorgaande serie alleen voorop en opzij was aangebracht. De nieuwe Mercedesbussen die GVB heeft aangeschaft, voldeden aan de strengste milieunorm die op dat moment gold, EEV.
Enhances Environmentally friendly Vehicle was de formele term in de Europese Unie voor een ‘schoon voertuig’. Door de nieuwste motortechnologie (Euro 5 motor + filters + filtervloeistof ‘ad blue’) produceerden de bussen een uiterst lage uitstoot en waren daardoor als milieuvriendelijk gekwalificeerd. Deze bussen die aan de EEV-norm voldeden waren milieuvriendelijker dan aardgasmotoren.
De bus was verder voorzien van een rolstoelplek met een door de bestuurder bedienbare rolstoelplank bij de eerste uitstapdeur. De bussen waren voorzien van een climate control systeem. De buschauffeur kon hiermee zorgen voor een constante temperatuur en ventilatie in de bus. Voor de inrichting van de bus had GVB gekozen voor een aantal kwaliteiten van de Combinotrams. De stoelen in de bus waren met stof bekleed. Door een hangconstructie was de vloer van de bus makkelijk te reinigen. Helemaal achterin de bus was een aantal stoelen aan weerszijden van de bus tegenover elkaar geplaatst. Uit onderzoeken bleek dat dit vanuit het oogpunt van sociale veiligheid voordelen had. Verder hingen in de bus op drie plekken displays waarop de haltes weden aangekondigd. Deze displays waren zo gehangen dat reizigers onafhankelijk van de richting waarin zij zaten de halteaankondiging konden zien. Het dienstwagenbordje(klapjes) rechtsvoor achter het voorruit is bij deze serie niet meer aangebracht en was een voorbode voor het compleet verdwijnen van dit fenomeen bij alle bussen in 2012, zodat een dienstvolgorde nu niet meer waar te nemen valt. De logica hierin, notabene bij de tram is dit tot op heden gewoon gehandhaafd en bij de Combino-trams zelfs digitaal aangebracht, is ons tot op heden onduidelijk gebleven.

In november 2009 werden de wagens gelijdelijk afgeleverd aan het GVB, waarbij de 342 werd uitverkoren om dat jaar de zieke bedlegerige kinderen te vervoeren tijdens de intocht van Sinterklaas in Amsterdam op 15-11-2009. De bus was hiertoe tijdelijk voorzien van speciale zijreclame en reed die dag met een bloemstuk mee in de optocht.

De Mexicaanse griep was in 2009 dermate bedreigend voor de volksgezondheid, dat de regering besloot om de zwakkere bevolkingsgroepen, zoals kinderen, bejaarden en zwangere vrouwen preventief te vaccineren. Eén van de lokaties waar dit plaatsvond was de RAI in Amsterdam. Hiertoe werd extra trammaterieel ingezet op lijn 4 en werd buslijn 15 zoveel mogelijk met gelede bussen bediend. Deze vaccinatiedagen waren op 23 t/m 25-11-2009. Om het hierdoor dreigend tekort aan gelede bussen op de andere lijnen op te vangen werd een deel van de nieuwe bussen alvast enkele dagen vanuit Garage West ingezet. Na deze dagen gingen de bussen weer tijdelijk in opleg. Medio december werden de bussen overgebracht naar hun nieuwe uitrijlokatie Garage Noord en zouden vanaf 13-12-2009 in de dienst komen op alle Noord-lijnen, waaronder de nieuw te vergeleden lijn 32.
Op 10 en 11-12-2009 kwamen echter al enkele wagens in dienst vanuit Noord, tw. de 342 op 10-12-2009 als 37-3 en op 11-12-2009 de 347/37-2, 349/33-1 en 350/37-6.

De gehele serie was voorzien van telapparatuur t.b.v. de BGM-passagierstellingen, d.m.v. in het plafond geplaatste elektronische ogen.

Op 03-02-2010 had in de ochtenduren een vreemd voorval plaats op de kruising Ijtunnel/Prins Hendrikkade. Een auto, die uit de Ijtunnel kwam stopte plotseling. Toen agenten in burger de bestuurder wilde aanspreken snelde deze er vandoor en botste vervolgens tegen een boom en werd vervolgens tot twee maal toe tegen de net richting CS passerende 347/33 gegooid(voorzijde en achterzijde), waarbij de bus flinke plaatschade opliep. De bus ging voor herstel naar EVOBus in Nijkerk en keerde op 25-02-2010 terug in de dienst(lijn 33).

Eind december 2016 en in januari 2017 werd de serie voorzien van een display-scherm waarop de kaartverkoop met pinbetaling kan worden aangegeven. Verder kregen de bussen een pinapparaat en een activatieapparaat, waarmee het "dummy" OV-chipkaartje na betaling kan worden geactiveerd tot volwaardige OV-chipkaart. Per 31-01-2017 werd het cash betalen in het nachtvervoer afgeschaft en op 26 maart 2017 werd het cash betalen in de GVB-bussen geheel afgeschaft. Sindsdien is betalen alleen nog mogelijk middels een bankpas of creditcard. Op 25 maart 2017 reed Citea-bus 1152 tussen 11 en 17 uur op lijn 15, voorzien van een speciale beplakking als rijdende collectebus, waarbij de Amsterdammer van het Jaar, de muntenman Toon Borst, die dag in die bus het geld voor een vervoerbewijs collecteerde en in een grote ton deed. De opbrengst uit die ton ging naar een goed doel.

In september 2017 werden alle bussen rechtsachter op het dak voorzien van het wagennummer, zodat de bussen ook vanuit de lucht geïdentificeerd kunnen worden.

In februari 2020 brak ook in Nederland het gevreesde Corona-virus COVID-19 door en besmette veel mensen, die daardoor ook in ziekenhuizen terecht kwamen, waarbij een deel helaas overleden. De Nederlandse regering(net als in de rest van de wereld) greep in en bracht het land in een zogenaamde intelligente lock-down, waardoor horeca, entertainment en vele andere zaken werden gesloten. Zoveel als mogelijk werd thuiswerken en thuisblijven het devies met als gevolg veel ziekmeldingen, ook bij personeel van de vervoerbedrijven, en veel minder passagiersaanbod, dat met maar liefst 90 % afnam. Dit had tot gevolg dat, in dit geval bij GVB, de diensten vanaf 23 maart werden teruggebracht naar een zomerdienst en per 30 maart zelfs verder werd teruggebracht tot een speciale Corona-dienstregeling, waarbij op alle tram- en buslijnen nog slechts een starre 15- of 30-minutendienst werd uitgevoerd. Sommige lijnen(bij de tram lijn 6 en 11) werden tot nader order geheel opgeheven. Hierdoor werd het aanbod aan trams veel minder en konden de tramlijnen 19 en 24 gaan rijden met de nu in ruime voorraad aanwezige Combino-trams, die van een afsluitbare bestuurderscabine zijn voorzien, zodat de kans op besmetting van het personeel met het levensbedreigende griepvirus vrijwel nihil werd. Dit had tot gevolg dat per 30 maart 2020 alle 12G-wagens buiten dienst werden gesteld. Een deel van de wagens stonden wisselend(er werd regelmatig gewisseld vanwege het uiteraard wel gecontinueerde onderhoudsprogramma/planning) opgeslagen in de remise Lekstraat en de andere wagens stonden in de remise Havenstraat. In de twee weken vooraf waren de trams voorzien van afzetlinten halverwege de A-bak, zodat passagiers niet dichtbij de bestuurders konden geraken om besmetting van het personeel daarmee zoveel mogelijk te voorkomen. Ook werd de kaartverkoop door de bestuurder tot nader order gestaakt. Passagiers werden zoveel mogelijk verwezen naar de neperkt aanweizge automaten op een aantal halten in de stad, maar in de praktijk betekende dit een gigantische toename van het zwartrijden(niet betalen voor de rit) door de passagiers. De dienst werd nu nog slechts uitgevoerd door Combino-trams, waarbij vanaf de namiddag op 14 maart de bestuurderscabines verplicht werden afgesloten en de kaartverkoop door de bestuurders werd gestaakt. Als enige uitzondering hierop geldt de dienstuitvoering op tramlijn 5. Omdat voor deze lijn met zijn kopeindpunt in Amstelveen alleen tweerichtingtrams kunnen rijden en er slechts 4 Combino-trams in tweerichtinguitvoering beschikbaar waren, moesten hier 2 tot 3 van de 6 dienstwagens worden bediend met 11G-wagens, die uiteraard met afzetlinten dienstdeden. Hier werd dan gebruik gemaakt van 6 vaste wagens, de 905, 906, 909, 911, 915 en 919. Echter later werd, vermoedelijk door defecten hierin toch weer wat geschoven en verschenen ook de 913 en 920 weer op de baan. Bij de conducteurscabine werd de ingang op vrijdagmiddag 14 maart rond 16 uur per direct afgesloten en passagiers mochten nu alleen nog in- én uitstappen door de drie uitstapdeuren. De conducteurswagenbak werd met linten afgezet, zodat passagiers niet meer bij de conducteur konden komen en alleen mondeling op afstand(de 1½-meter afstand houden-politiek werd het devies) informatie konden verstrekken en ook geen kaartverkoop meer deden. Ook bij de bus werd met linten de voorkant afgeschermd ter hoogte van de eerste wielas in het interieur, waarbij ook hier de kaartverkoop vanaf vrijdag 14 maart 2020 om 15 uur voorlopig werd gestopt en in- en uitstappen alleen nog geschiedde door de uitstapdeuren. Op diverse lijnen werden hierbij bij de bus bij voorkeur gelede bussen ingezet, omdat die een grotere capaciteit hadden. Er werd aansluitend besloten dat de conducteursdienst tot nader order op alle lijnen werd beëindigd. Uitzondering hierop waren de lijnen 1, 13, 17 en 26, die tussen 7 en 19 uur nog wel een conducteursbediening behielden en lijn 12 die dit alleen tussen 14(later 12 uur) en 18 uur behield en deze maatregel ging op 24 maart. In de week van 30 maart werden in hoog tempo alle Combino's voorzien van een plastic cocon rondom de conducteurscabine met daarin een soort kleine opengeknipte plastic klep, waardoor de passagier dan alsnog middels de pinbetaling een vervoersbewijs kan aanschaffen bij de conducteur, indien die er überhaupt is. Aansluitend werd een beleid opgesteld die er in voorziet dat er bij een standaardbus maximaal ongeveer 16 mensen in de bus vervoerd mogen worden, in een gelede bus maximaal 24 mensen en in een tramwagen maximaal 40 mensen. Alhoewel een paar lijnen, zoals lijn 1, 13, 17 en 26 nog wel op bepaalde tijden druk waren, werden deze aantallen op de andere tramlijnen vrijwel niet meer gehaald, zodat alleen op die lijnen de frequenties medio april 2020 iets werden opgeschroefd om geen problemen hierbij te verkrijgen. Bij de bus werden op een aantal lijnen, zoals lijn 41 en 66, de dienst met standaardbussen gelijk, dan wel op een wat later moment vervangen door gelede bussen, om iets meer capaciteit te bieden bij deze lage frequentie. Uiteindelijk werd ook hier vanaf 4 mei 2020 de dienst iets opgeschroefd om eventuele conflictsituaties te vermijden. Bij de metro werd eveneens een starre 15-minutendienst ingevoerd, waarbij lijn 51 werd stilgelegd, die echter vanaf 29 april 2020 toch weer terug in dienst kwam. Vanaf 11 mei 2020 werd weer terugopgeschaald naar de zomerdienstregeling en vanaf 1 juni 2020 werd de normale dienstregeling weer hervat, waarbij passagiers voorlopig werden verplicht met een mondkapje gebruik te maken van het openbaar vervoer. In oktober 2020 werden de bussen voorzien van een glazen spatscherm, die aan de binnenkant van de cabinedeur werd bevestigd, waarin een kleine opening werd gecreeérd voor het gebruik van het pinapparaat door de passagier bij de aanschaf van een vervoersbewijs en een gleuf voor de afgifte van het vervoersbewijs door de chauffeur aan de passagier. Nadat de inbouw voltooid was het complete buswagenpark werd vanaf 1 november 2020 de voordeur weer toegankelijk voor passagiers en kaartverkoop bij de chauffeur weer mogelijk. Hierbij verdween het afzetlint en werd vervangen door 2 kettingen, die de voorste bank en stoel achter de chaufffeurscabine afschermt en waarmee het zitten op deze 3 zitplaatsen onmogelijk maakte.

Het einde van de dienst op sneltrampendelbuslijn 55 naar Amstelveen en de instroom van nieuwe elektrische bussen betekende dat een deel van de gelede Citaro-bussen medio 2021 buiten dienst konden worden gesteld. Mede door de opknapbeurt van de reeks 301-340, ten behoeve van lijn 55, werd besloten om juist die oudere serie te laten doorrijden en wagens uit de jongere series 351-379(serieblad 144) en deze serie 341-350 te laten uitfaseren. In 2021 gingen in etappen de wagens 341, 342, 344-348 en 350 buiten dienst. Meerdere wagens uit de resterende reeks hebben ook kortstondig buiten dienst gestaan, maar kwamen later toch weer terug in dienst.

Op 26-10-2021 werden de 341 en 347 aangewezen om toch weer dienst te gaan doen en moesten dus weer worden gereedgemaakt voor de dienst. Uiteindelijk kwam alleen de 341 op 28-12-2021 als vervanger weer in dienst als 18-03. De 347 kwam uiteindelijk toch niet terug in de dienst.

Op 10-02-2022 werden wederom een 6-tal bussen uit deze serie afgevoerd naar handelaar Nimasol, tw. de 342, 345-348 en 350. De 346 en 348 werden later geëxporteerd naar Roemenië.
De 342, 345, 347 en 350 werden verkocht in Nederland aan een tweetal tourfirma's. Deze bussen kwamen in april 2022 in dienst op de pendelbusdienst vanaf het grote parkeerterrein bij Almere Nobelhorst naar de ingang van het evenement Floriade 2022, dat dit jaar in Almere werd gehouden.
Ook een tweede pendellijn vanaf de andere ingang naar de Floriade naar het Centraal Station in Almere-Stad, werd met deze bussen bediend. In eerste instantie kwamen de wagens nog in GVB-uitvoering, zonder emblemen, maar wel met GVB-parknummers, in dienst en werden niet lang na de opening op 14 april 2022 alsnog voorzien van een totaalbeplakking voor de Floriade. De 342 reed als enige de eerste dag al in de Floriade-totaalbeplakking. Bus 345, die bij GEBO Tours in dienst kwam, werd al eerder voorzien van de nieuwe parknummers en ontdaan van de GVB-nummers en reed voortijds ook nog een dag op lijn 247 van Harderwijk naar Walibi Flevo in Biddinghuizen, een lijn die door GEBO-dochter Smit Reizen in Harderwijk werd bediend. Ook deze bus werd na enkele dagen alsnog in een groen jasje gestoken.
Bus 350 werd als enige niet van de groene beplakking voorzien, zodat deze bus door Pouw Reizen ook bij evenementenvervoer gebruikt kon worden, derhalve waardoor de bus na korte tijd nog slechts sporadisch ingezet werd op de Floriade-pendels.

  
Pouw Reizen 354 (ex-GVB-342), Floriade-pendelbus, Almere, Busbaan Oorweg, 14 april 2022.
    Foto: René van Lier.